คำประสม

คำประสม

คำประสม  คำที่ใช้ในภาษามีทั้งคำที่เป็นคำมูลคำเดียว  และคำที่ประกอบด้วยคำมูลมากกว่า  ๑  คำ

คำที่เป็นคำมูลคำเดียว  เช่น  เสมอ  สบาย  สมัย  ย่อ  ว่าย  ใจ  น้ำ  ชุด  ไม้  ฯลฯ  ส่วนคำที่ประกอบด้วยคำมูลมากกว่า  ๑  คำ  เช่น  เสมอภาค  สบายใจ  สมัยนิยม  ย่อความ  ว่ายน้ำ  ใจความ  น้ำทะเล  ชุดว่ายน้ำ  ไม้แขวนเสื้อ ฯลฯ  คำที่ประกอบไปด้วยคำมูล  ๑  คำ  มีหลายประเภท  เฉพาะที่แสดงตัวอย่างมานี้เรียกว่า  คำประสม  คำประสมคือ  คำคำเดียว  แต่เป็นคำที่ประกอบด้วยคำมูลมากกว่า  ๑  คำ  เช่น

เสมอภาค              ประกอบด้วยคำมูล  ๒  คำ  คือ  เสมอ,  ภาค

สมัยนิยม               ประกอบด้วยคำมูล  ๒  คำ  คือ  สมัย,  นิยม

ใจความ                  ประกอบด้วยคำมูล  ๒  คำ  คือ  ใจ,  ความ

ชุดว่ายน้ำ              ประกอบด้วยคำมูล  ๓  คำ  คือ  ชุด,  ว่าย,  น้ำ

ไม้แขวนเสื้อ         ประกอบด้วยคำมูล  ๓  คำ  คือ  ไม้,  แขวน,  เสื้อ

ส่วนประกอบของคำประสม  คือ  คำ  แต่เมื่อมีคำใดคำหนึ่งมาประกอบรวมกับคำอื่น  กลายเป็นคำประสมแล้ว  คำที่มาประกอบรวมรวมกันนั้นจะไม่มีฐานะเป็นคำอีกต่อไป  เช่น

ว่าย         เป็น  คำ  ๑  คำ

น้ำ           เป็น  คำ  ๑  คำ

ว่ายน้ำ  เป็น  คำ  ๑  คำ

ว่ายและน้ำ  ในที่นี้ต่างเป็นส่วนหนึ่งของคำว่า  ว่ายน้ำ  ดังนั้น  ว่ายและน้ำ  ในคำว่า  ว่ายน้ำ  จึงไม่มีฐานะเป็นคำ

ไม้           เป็นคำ  ๑  คำ

แขวน     เป็นคำ  ๑  คำ

เสื้อ         เป็นคำ  ๑  คำ

ไม้แขวนเสื้อ  เป็นคำ  ๑  คำ  ในที่นี้  ไม้  แขวน  เสื้อ  ต่างเป็นส่วนหนึ่งของคำว่า  ไม้แขวนเสื้อ  ดังนั้นคำว่า  ไม้  แขวน  เสื้อ  ในคำว่า  ไม้แขวนเสื้อ  จึงไม่มีฐานะเป็นคำ

ความหมายของคำประสมเป็นความหมายรวมของคำที่มาประกอบกันทั้งคำ  ไม่ใช่ความหมายแยกส่วนมารวมกัน  เช่น  เสมอภาค  หมายถึง  เท่าเทียมกัน  ไม่ใช่นำความหมายของ  เสมอ  และภาค  มาเรียงต่อกัน

ความหมายของคำประสมอาจไม่สอดคล้องกับส่วนประกอบหลักของคำก็ได้  เช่น  ไม้แขวนเสื้อ  เป็นคำประสม  หมายถึง  อุปกรณ์สำหรับแขวนเสื้อผ้า  ซึ่งมีไม้เป็นส่วนประกอบหลัก  แต่ไม้แขวนเสื้อ  อาจทำด้วย  ไม้  พลาสติก  โลหะหรือวัสดุอื่นก็ได้  นอกจากนี้  คำประสมจะเป็นคำที่จะเปลี่ยนไปใช้อย่างอื่นไม่ได้  ไม้แขวนเสื้อ  แม้จะนำไปแขวนกางเกง  ก็ยังต้องเรียกว่า  ไม้แขวนเสื้ออยู่ดี  ไม่เรียก  ไม้แขวนกางเกง  ไม้แขวนผ้าขนหนูหรือ  ไม้แขวนกระโปรง